شب یلدا

تپش های قلبم را به باور خاطره هایم پیوند می زنم، 

و سرزمینی را که همزاد با خاک است و کهن تر از تاریخ، 

برای نوباوگان خاک و تازه به دوران رسیدگان تاریخ زمزمه می کنم .

زمزمه می کنم که :

من از نسل شب شکنان روزگارم، 

من از نسل نورآفرینان پاک، 

از سلاله پاک آریائیان بردبارم، 

منم میراث هزار ساله زمین، 

همان ازشرق تا غرب گسترده آغوش،

همان پیام آور مهر و دوستی،

همان گرفته در فش آشتی بر دوش 

نه خود ستیزم، نه دیگر ستیز

مرا و یادگاران مرا به نیکی یادآر 

که یادگار یادگاران من، همه شادی است و شادمانی؛ 

. . . 

 

شب یلدا یا «شب چله» شب اول زمستان و درازترین شب سال است و فردای آن با دمیدن خورشید، روزها بزرگ تر شده و تابش نور ایزدی افزونی می یابد. این بود که ایرانیان باستان، آخر پاییز و اول زمستان را شب زایش مهر یا زایش خورشید می خواندند و برای آن جشن بزرگی بر پا می کردند.

این جشن در ماه پارسی «دی» قرار دارد که نام آفریننده در زمان قبل از زرتشتیان بوده است که بعدها او به نام آفریننده نور معروف شد، همان که در زبان انگلیسی "day"خوانده می شود.

یلدا و جشن های مربوطه که در این شب برگزار می شود، یک سنت باستانی است. یلدا یک جشن آریایی است و پیروان میتراییسم آن را از هزاران سال پیش در ایران برگزار می کرده اند. یلدا روز تولد میترا یا مهر است. این جشن به اندازه زمانی که مردم فصول را تعیین کردند کهن است.

نور، روز و روشنایی خورشید، نشانه هایی از آفریدگار بود در حالی که شب، تاریکی و سرما نشانه هایی از اهریمن. مشاهده تغییرات مداوم شب و روز مردم را به این باور رسانده بود که شب و روز یا روشنایی و تاریکی در یک جنگ همیشگی به سر می برند. روزهای بلندتر روزهای پیروزی روشنایی بود درحالی که روزهای کوتاه تر نشانه ای از غلبه تاریکی.

برای در امان بودن از خطر اهریمن، در این شب همه دور هم جمع می شدند و با برافروختن آتش از خورشید طلب برکت می کردند.

آیین شب یلدا یا شب چله، خوردن آجیل مخصوص، هندوانه، انار و شیرینی و میوه های گوناگون است که همه جنبه نمادی دارند و نشانه برکت، تندرستی، فراوانی و شادکامی هستند. در این شب هم مثل جشن تیرگان، فال گرفتن از کتاب حافظ مرسوم است. حاضران با انتخاب و شکستن گردو از روی پوکی و یا پری آن، آینده گویی می کنند.

بر گرفته از کتاب های
" دیدی نو از آیینی کهن " نوشته دکتر فرهنگ مهر 
"گاهشماری و جشن های ایران باستان" نوشته هاشم رازی